WOJACZEK III (Używanie)

Tropiąc w ponad sześćsetstronicowej, formatu A4 wielokrotnej strategii uśmiercania Wojaczka najbardziej widoczne jest jego słynne używanie. W wierszu z 1969 roku „Prośba” Rafał Wojaczek demaskuje  katalog perfidnych społecznych zamierzeń wobec niego, wobec bytu nie z tego świata, wobec geniusza zdarzającego się narodowi nawet i raz na 100 lat:

Dać mi miotłę bym zamiótł publiczny plac
Albo kobietę bym ją kochał i zapładniał
Dać mi ojczyznę abym opiewał
Pejzaż lub ustrój lżył lub chwalił rząd
Przedstawić mi człowieka bym ujrzał jego wielkość
Czy nędzę i opisał w ciekawych słowach
Wskazać mi zakochanych bym się wzruszył
Posłać mnie do szpitala Na komunalny cmentarz
Urządzić mi teatr igrzyska sportowe
Wojnę żniwa na wsi festyn w mieście
Albo nauczyć mnie prowadzić samochód pisać na maszynie
Zmusić do nauki języków czytania gazet
A ostatecznie dać mi choć wódki żebym pił
I potem rzygał bo poetów należy używać.

Oczywiście, środowisko artystów wrocławskich spełniło chętnie ostatni postulat rozpijając beztrosko Wojaczka, gdyż taka forma zabójstwa jest nie do wykrycia. A więc używanie na całego, a jak już Wojaczek pisać nie mógł, samounicestwienie. Oprócz pierwszego warunku wiersza, reminiscencji z jego karnej pracy zamiatacza wrocławskich ulic oraz ósmej – pobytu w psychiatryku na Kraszewskiego – wszyscy opowiadający o Wojaczku dzisiaj, profesorowie wyższych uczelni, uznani i nagradzani pisarze, luminarze kultury polskiej, animatorzy, wydawcy, dyrektorzy, kuratorzy i prezesi stowarzyszeń – wszyscy dawali się używać kontrolowanie, bądź sami używali, ile się da.
Bowiem wtedy, jak i dzisiaj, kultura – ten nie weryfikowalny odłam społecznej aktywności, który wtedy przy pełnej inwigilacji a teraz przy pełnej wymianie strefy wpływów – stanowił bardzo dobre źródło dochodu dla siebie i dla swoich rodzin.
W tę dobrze naoliwioną, sprawnie działającą machinę, gdy po siermiężnej, małej stabilizacji gomułkowskiej wkroczyła na całego hedonistyczna epoka Gierka gdzie już do woli można było „żreć i rzygać”, wpadł, jak piasek w jej tryby – prawdziwy poeta.
We wstępie do „Wojaczka wielokrotnego” Stanisław Bereś pisze, że nie ma w Polsce roku, by nie obroniono na naszych uczelniach doktoratu z Wojaczka. Wydłubywanie śladów po Wojaczku trwa więc i wszystkie należne sprawozdania przeróżnych sprzątaczek i sąsiadów są skrupulatnie pod akademicką lupą analizowane.
W książce naliczyłam kilka fragmentów pisanych bądź wydanych już książek, gdzie pod własnym, lub sfabularyzowanym, już innym nazwiskiem używa się Wojaczka.
Wrocławskie Biuro Literackie rok rocznie przerabia jak w szkole, na licznych panelach tego genialnego poetę którego przecież nie ma.
Prawdziwego poety nie ma w administracji polskiej literatury. Nie ma go w uwodzeniu, nikt nie będzie rozmawiał z przyszłą kochanką o tamponie z miesięczna krwią, mimo, że już wolno. Nie ma go w Kościele z jego “Ironiczną Panią”. Nie ma w hymnach na cześć piękna tak urokliwych miejsc jak Mikołów i Kędzierzyn. Polska lewica nie wesprze się Wojaczkiem w walce z niesprawiedliwością społeczną.
Wojaczka nie ma, natomiast jest wojaczkowy boom. Kiedy poezja Wojaczka wnikająca w utwory fałszywych poetów, epigonów, złodziei i wampirów przestawała dziłać, stawała się już niemodna, rozpoczął się pochód wojaczkowego przemysłu z użyciem najnowszych technologicznych narzędzi.

Bo kogo naprawdę obchodzi dzisiaj ten za duży chłopiec, który nie mieścił się w formacie poetyckiego środowiska, a który, by mógł w nim zaistnieć, musiał pozwolić się używać.